ਪੁਸਤਕ ਰੀਵਿਊਕਿਤਾਬ: ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਦਾ ਮੁਹਾਂਦਰਾਸੰਪਾਦਕ: ਪ੍ਰਬੰਧਕ, ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਫੇਸਬੁੱਕ ਸਮੂਹਪੰਨੇ 256, ਮੁੱਲ: 250ਰੀਵਿਊਕਾਰ: ਡਾ. ਸੁਖਦੇਵ ਸਿੰਘ ਝੰਡ—————————ਲੋਕਧਾਰਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ‘ਫੋਕਲੋਰ’ ਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਰੁਪਾਂਤਰਣ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦ-ਕੋਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਨੂੰ ‘ਲੋਕ-ਸਮੂਹ’ ਦੇ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਈਆਂ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਖ਼ਾਸ ਲੋਕ-ਸਮੂਹ ਦੀ ‘ਜੀਵਨ-ਜਾਚ’ ਦਾ ਨਾਂ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਨ-ਸਮੂਹਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨ-ਜਾਚ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੋਕਧਾਰਾ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਹੈ ਵੀ। ਦਰਅਸਲ, ਲੋਕਧਾਰਾ ਮਨੁੱਖੀ ਵਰਤਾਰੇ ਦੇ ਨਿੱਤ ਪ੍ਰਤੀ ਕਾਰ-ਵਿਹਾਰ ਅਤੇ ਵਰਤਾਰੇ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਤਸਵੀਰ ਹੈ।

ਖਾਕੇ ਬਾਣੀ ਦੀਆਂ ਸੌਂਹਾਂ ਸੀਗੇ ਕੁਰਸੀ ਤੇ ਬੈਠੇਹੋਗੇ ਤੀਵੀਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤਾਨ ਨੀਂਪਹਿਲਾਂ ਉੱਡਿਆ ਪਤੰਗ, ਫੇਰ ਝਾੜੂ ਪਿੱਛੇ ਪਏਹੁਣ ਲੱਭਣਗੇ ਤੀਜਾ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਾਨ ਨੀਂਅੱਜ ਸਿਰ ਤੇ ਬਿਠਾਇਆ, ਕੱਲ੍ਹ ਏਹਵੀ ਭੁੰਜੇ ਲਾਹੁਣਾਜਿਵੇਂ ਸਿੱਟਿਆ ਸਤੌਜ ਆਲਾ ਮਾਨ ਨੀਂਛੇ ਕੁੱਟਕੇ ਸਕੋਰ ਮੁੰਡੇ ਚੜ੍ਹਗੇ ਵਲੈਤਹੋਗੀ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸੁੰਨ ਸਾਨ ਨੀਂਪਾ ਲੇ ਘਰ ਘਰਕੀਣਾਂ ਨਾਲੇ ਬੋਲਦੇ ਆ ਗੋਲੇਜਿਵੇਂ ਹਾੜ੍ਹ ਦੇ ਦੁਪਹਿਰੇ ਸਮਸ਼ਾਨ ਨੀਂਬਾਲਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਚਾਵਾਂ ਨਾਲ ਲਾਏ ਜਿਹੜੇ ਰੁੱਖਹੁਣ ਉਹਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਈ ਝੂਟਗੇ ਕਿਸਾਨ ਨੀਂਪੈਲੀ ਟੋਟਿਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਬੈਅ ਲੈ ਗਿਆ ਕਰਾੜ੍ਹਉੱਚੀ ਹੋਗੀ ਹੋਰ ਲਾਲੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਨੀਂਹੱਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹਿਗੀਆਂ ਨੀਂ ਹਰੀਆਂ ਕ੍ਰਾਂਤੀਆਂਹੋਗੇ ਗੰਧਲੇ ਜ਼ਮੀਨ ਅਸਮਾਨ ਨੀਂਤਿੰਨ ਗੱਟਿਆਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਹਿੰਦੇ ਉੱਠਦਾ ਨੀਂ ਝੋਨਾਨਾਲੇ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਡਿੱਗਦੀ ਪਦਾਨ ਨੀਂਸਾਡੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਘੁੱਦਿਆ ੳਏ ਮਿਲੀਬੱਗ ਪੈਗੀਫਿਰੇ ਚਿੱਟਾ ਚਿੱਟਾ ਕਰਦਾ ਜਹਾਨ ਨੀਂਕਿਵੇਂ ਬਚਜੂ ਡਰੱਗ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜਵਾਨੀਐਥੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਤੇ ਲੱਗੇ ਵਏ ਆ ਵਾਹਣ ਨੀਂਘੁੱਦਾ ਸਿੰਘ