- 1984 ਕਤਲੇਆਮ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਬਹੁਤ ਦੁਖਦਾਈ ਹੈ । ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਹਾਲੀਆ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਵੀ, 26 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਨੋਰੰਜਨ ਸੀ । ਸਵਰਗ ਨਹੀਂ ਖੁੱਲਿਆ, ਨਰਕ ਨਹੀਂ ਟੁੱਟਦਾ । ਕਿਸਾਨੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸਦਾ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹਮਦਰਦੀ ਅਤੇ ਸਦਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਸਦਭਾਵਨਾ ਦੀ ਅਦਭੁਤ ਸਦਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸਤਿਕਾਰ ਦੀ ਅਦਭੁਤ ਸਦਭਾਵਨਾ ਅਤੇ ਅਦਭੁਤ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ' ਤੇ ਸੀ । ਅਸੀਂ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਆਰਾਮ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ । ਗਿਲਾਸ ਨਹੀਂ - ਚਾਹ ਦਾ ਕੱਪ ਵੀ ਨਹੀਂ ਟੁੱਟਦਾ ਸੀ, ਗਣਤੰਤਰ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀ ਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਤੋਂ ਦੁਪੱਟੇ ਦਾ ਤਿਲਕਣ ਨਹੀਂ ਝੱਲਿਆ । ਸਾਨੂੰ ਮਾਣ ਹੈ ਕਿ ਖੂਨ ਦਾ ਇੱਕ ਕਤਰਾ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਵਹਾਇਆ ਗਿਆ । ਅਸੀਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਰੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦਾ ਸਾਂਝਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਧੰਨਵਾਦੀ ਹਾਂ । ਅਸੀਂ ਫਿਰ ਖੁਸ਼ੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੀ ਦਇਆ ਅਤੇ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ, ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਨੁਕਸਾਨਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸੀ । ਇਹ ਵੀ ਯਾਦਗਾਰ ਹੈ ਕਿ ਰਾਤ ਦੇ ਮਰੇ ਸਮੇਂ ਕੋਈ ਸਲਵਾਰ ਦਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ । ਇਹ ਸਾਰੇ ਖਾਤਿਆਂ ' ਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅੰਤਰਾਲ ਸੀ ।
ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਦੀਆਂ ਮੰਜ਼ਿਲਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਣ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਨਾ, ਰੱਦ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਦੁਹਰਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
- ਗੁਰਤੇਜ ਸਿੰਘ